معدن

بارها در اخبار از بحران اقتصادی کشورها می‌شنویم. از تورم لجام‌گسیخته در ونزوئلا تا بحران اقتصادی یونان که دامنه پیامدهایش تا اتحادیه اروپا نیز کشیده می‌شود. چرا برخی کشورها اقتصادشان دچار آسیب و بحران می‌شود اما پاره‌ای دیگر حتا در بحران‌های جهانی همچون بحران مالی ۲۰۰۷ یا شرایط پاندمی کرونا تاب می‌آورند؟ تفاوت اقتصاد کشورها در چیست که یکی شکننده است و دیگری اقتصادی مقاوم و تاب‌آور در برابر تلاطم‌ها و بحران‌های جهانی دارد؟ پاسخ این پرسش در پیچیدگی اقتصاد است.

۷/۲ درصد از کربن منتشر شده در جهان (معادل ۳/۶ میلیارد تن) ناشی از بخش تولید آهن و فولاد است. این در حالی است که تمام جنگل‌های کره زمین در طول یکسال تنها ۷/۵ میلیارد تن دی‌اکسیدکربن را جذب می‌کنند. به عبارت دیگر صنعت فولاد، به تنهایی به اندازه حدود نیمی از ظرفیت جذب کربن سالیانه جهان، کربن منتشر می‌کند. فولاد را نمی‌توانیم از زندگی بشر حذف کنیم، اما برای ادامه بقا چاره‌ای جز کاهش انتشار کربن نداریم. در این گزارش خلاصه‌ای از روش‌ها و رویکردهای کاهش انتشار کربن در بخش معدن و فولاد را مرور خواهیم کرد و در پایان هم نیم نگاهی به دلیل حرکت به سمت تولید فولاد سبز در ایران خواهیم داشت.

فولادسازیِ ایران به یُمن دسترسی به یارانه انرژی و ذخایر معدنی در دسترس، در چند سال اخیر رشد و سودآوری چشمگیری را تجربه کرده، اما این روند فزاینده سودآوری با توجه به وضعیت اقتصاد کلان کشور، پایدار نخواهد بود و دست‌کم با در نظر گرفتن تنها یک عامل و آن هم »اصلاح تدریجی و محتوم قیمت حامل‌‌های انرژی« در سال‌های آتی، دچار خدشه خواهد شد. این گزارش با تبیین بی‌پیرایه چالش‌های ۸گانه صنعت فولاد، تلاش می‌کند چراغ راهی برای این مسیر باشد.

صنعت فولاد به عنوان صنعتی انرژی‌بر، به شدت از تغییر قیمت انرژی و سیاست‌های دولت در خصوص کاهش یارانه انرژی، تأثیر می‌پذیرد. در حال حاضر مصرف انرژی در تولید فولاد چقدر است؟ انرژی چه سهمی از قیمت تمام شده فولاد دارد؟ وضعیت کنونی سوددهی زنجیره ارزش فولاد چگونه است؟ با افزایش قیمت حامل‌های انرژی سود فولاد چه تغییری می‌کند؟ آیا همه زنجیره فولاد به یک اندازه از این افزایش هزینه انرژی متاثر می‌شوند؟ پاسخ این موارد را در این گزارش بخوانید.

در ۲۲ آوریل ۲۰۱۹ که نفت وست تگزاس اینترمدیت (WTI) به قیمت ۶۶ دلار به ازای هر بشکه معامله می‌شد، کدام معامله‌گر نفتی در عجیب‌ترین تخیلاتش تصور می‌کرد که اگر در معامالت آتی این نفت را برای تحویل در بهار ۲۰۲۰ خریداری کند، شاید مجبور شود ۴۰ دلار هم از جیب بابت هر بشکه بپردازد تا از شر این «طلای سیاه» خالص شود؟ این گزارش به تاثیر پاندمی بیماری کوید-۱۹ و اثر آن بر عرضه، تقاضا و قیمت‌های سنگ آهن و فولاد می‌پردازد.